Człowiek, który zmienił świat

Ewa Ewart kilka lat spędziła w Moskwie, gdzie pracowała jako producentka materiałów dla amerykańskiej stacji telewizyjnej CBS. Wnikliwie obserwując wydarzenia od środka, co wielokrotnie podkreślała, miała niezwykłe szczęście relacjonować rozpad kolosalnego, pełnego absurdów tworu jakim było ZSRR.

Doskonale wiedziała jak skomplikowana i nieprzewidywalna była polityka ówczesnych władz. Warto przywołać dwuczęściowy dokument z 2011 roku, ukazujący ze świeżej perspektywy  życie oraz polityczną karierę Michaiła Gorbaczowa.

W filmie ”Gorbaczow – człowiek, który zmienił świat”  pada pytanie w jaki sposób człowiek ukształtowany przez sowiecki komunizm stał się jego dezintegratorem. Michaił Gorbaczow, jakiego nie znamy, w szczerej  rozmowie wspomina mozolny proces dochodzenia do władzy. Zastanawia się także nad przyczynami i mechanizmami gruntownych przemian do jakich doszło w kraju na skutek jego reform. Zaskakuje jego bezpośredniość w głoszeniu poglądów. Po śmierci ukochanej żony Raisy nie snuje planów, przechodzi na polityczną emeryturę i wie, że przed nim pozostaje jedynie czas pełen podsumowań.

W dokumencie pojawiają się politycy, starzy przyjaciele oraz wrogowie, którzy dzielą się swoim wspomnieniami o pierwszym i ostatnim sowieckim prezydencie.

Gorbaczow, w nowej Rosji pozostał niedoceniony, a jego poglądy na temat rządów Putina pozostały bardzo wyraźne. Po przejściu na polityczną emeryturę Gorbaczow wielokrotnie potępiał działania Władimira Putina. Krytykował ataki na wolne media i doprowadzenie do upadku demokracji w kraju, wytykał prezydentowi jego autorytarne skłonności. W wywiadzie dla „New York Timesa” z 2008 roku wezwał do reformy systemu, w którym władza skoncentrowana jest wokół jednej osoby. Nowa Rosja, budowana przez Putina, była odległa wyobrażeniom Gorbaczowa.

Michaił Gorbaczow był politykiem o znaczeniu globalnym. Odegrał pierwszoplanową rolę swoją decyzją, aby w 1989 r. nie interweniować w Polsce zbrojnie. Sprawy wymknęłyby się spod kontroli gdyby w ZSRR rządził jeszcze Leonid Breżniew i jego następcy. Interwencja wojskowa stałaby się nieuchronna. Gorbaczowa usilnie namawiali do niej Erich Honecker i Nicolae Ceausescu. Ceausescu trafnie przeczuwał i rozpoznał sytuację – demokratyczne zmiany w Polsce stały się jego końcem.

Film o Gorbaczowie, zwłaszcza po jego śmierci, to obowiązkowy seans. Warto dodać, że zdobył prestiżową nagrodę na Światowym Festiwalu w Banff, Kanadzie oraz Złoty Glob na Światowym Festiwalu w Hamburgu.

Dokument „Gorbaczow – człowiek, który zmienił świat”: OBEJRZYSZ TUTAJ