Atomium
Leży nieco poza centrum, ale koniecznie warto się tutaj wybrać. W dzielnicy Laeken, na przedmieściach Brukseli, stoi monumentalny model kryształu żelaza, powiększony aż 165 miliardów razy – to Atomium. Śmiało można je uznać za symbol ówczesnych naukowych i technicznych osiągnięć „wieku atomu”.
Atomium, zaprojektowane przez belgijskiego inżyniera André Waterkeyna, stało się integralną częścią ekspozycji Wystawy Światowej EXPO 1958. Wnętrza jego „sfer” wyposażono według pomysłów architektów André i Jeana Polaków.
Konstrukcja wznosi się na wysokość 102 metrów i waży 2400 ton. Została wykonana z połączenia stali i aluminium i opiera się na trzech jednakowych dwunogach. Składa się z 9 kul – „atomów” połączonych rurami, w których znajdują się ruchome schody (najdłuższe z nich mają 35 metrów). Każdy z „atomów” ma 18 metrów średnicy. Do najwyższej kuli, gdzie znajduje się platforma widokowa z panoramą Brukseli, prowadzi winda, która zabiera maksymalnie 22 pasażerów w zaledwie 23 sekundy. Oprócz najwyższej kuli, zwiedzający mogą odwiedzić jeszcze 5 innych sfer, w których znajdują się wystawy stałe lub sezonowe.
Zlokalizowane w Parku Heysel, przy Boulevard du Centenaire 1020, Atomium stanowi kluczowy element Bruparku, brukselskiego parku rozrywki. W bezpośrednim sąsiedztwie znajdują się atrakcje takie jak kinopleks oraz Mini Europa. Dodatkowo, nieopodal rozciągają się ogrody królewskie w Laeken, pałac obecnego króla Belgów oraz następców tronu.
Początkowo planowano, że Atomium nie przetrwa po zakończeniu Wystawy Światowej w 1958 roku, analogicznie do Wieży Eiffla, zbudowanej z okazji Expo 1889 w Paryżu. Niemniej jednak, po blisko półwieczu istnienia, podjęto decyzję o koniecznej renowacji konstrukcji, aby nadal mogła przyjmować turystów.
W marcu 2004 roku rozpoczęto prace renowacyjne, obejmujące odnowienie restauracji, powierzchni wystawienniczych oraz wymianę aluminiowych okładzin sfer na pokrywy ze stali nierdzewnej. Aby sfinansować te prace, sprzedano stare aluminiowe okładziny jako pamiątki. Po zakończeniu renowacji Atomium zostało ponownie otwarte 18 lutego 2006 roku.
Co ciekawe, do lipca 2016 roku zdjęcia Atomium, także te wykonane przez turystów, podlegały prawom autorskim należącym do organizacji SABAM – Société d’Auteurs Belge – Belgische Auteurs Maatschappij (Belgijskie Stowarzyszenie Autorów, Kompozytorów i Wydawców). Jednakże, w lipcu 2016 roku, zmiany w prawie autorskim wprowadziły w Belgii wolność panoramy, eliminując konieczność uzyskiwania zgody na wykorzystanie fotografii.
Z historią Atomium wiąże się sporo ciekawostek, nie tylko te związane z ochroną wizerunku. Początkowo planowano, że atrakcją wystawy światowej w Brukseli, zamiast Atomium, będzie odwrócony model Wieży Eiffla. Decyzja o wyborze sferycznej konstrukcji okazała się jednak strzałem w dziesiątkę.
Budowlę uwieczniono także na środkach płatniczych. Z okazji renowacji budowli w 2006 roku wyemitowano pamiątkowe monety Euro z rysunkiem Atomium na awersie.
Z okazji jubileuszu pięćdziesięciolecia zbudowania Atomium w 2008 roku wszystkie sześć dostępnych kul zajmowały ekspozycje poświęcone budowie Atomium oraz wystawie EXPO z 1958 roku. Pozostałe „sfery” pozostają zamknięte ze względów bezpieczeństwa. Dla zwiedzających udostępniony jest także pawilon u podnóża dźwigarów, gdzie znajdują się m.in. kasy biletowe, punkt informacyjny, sklep z pamiątkami oraz dostęp do windy i ruchomych schodów na górę, a także jedna ze stałych ekspozycji.
Atomium pozostaje ikoną Brukseli i symbolizuje postęp technologiczny oraz kreatywność ludzkiego umysłu. Dzięki ponownej renowacji i otwarciu dla turystów nadal przyciąga uwagę zwiedzających z całego świata, a ponadto nieustannie zachwyca swoim niepowtarzalnym designem i historią.
