„Nie liczą się początki, o ile koniec jest dobry”

Są artyści których dzieła wzruszają, są też ci, którzy chcą, aby ich dzieła zmieniały myślenie. Tamara Łempicka to jeden z przykładów nieposkromionego i genialnego umysłu. Tworzyła od lat dwudziestych po sześćdziesiąte XX wieku. W Muzeum Narodowym w Krakowie udało się zebrać w jednym miejscu blisko 40 obrazów malarki. Chociaż większość gości wystawy skupia się na powszechnie znanych obrazach portretowych i aktach, które są dzisiaj symbolem epoki i stylu „art déco”, można obejrzeć także prace o tematyce zaangażowanej społecznie, przyznam, że poruszające i nowatorskie.

Możemy obserwować również martwe natury, mało znane kompozycje abstrakcyjne, pochodzące z lat pięćdziesiątych i obrazy malowane szpachlą z lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku.

Liczne tablice z cytatami pozwalają zrozumieć, kim była. Warto przeczytać, co Tamara sądziła na temat sztuki, ludzi i sposobu życia, bo jego publiczne przejawy i formy działania, były w dużym stopniu przez nią kontrolowane. Elementem tej kontroli była autokreacja jako artystki i kobiety – wysublimowanej, modnej i bogatej. Cytaty z Tamary skłaniają do refleksji, nieraz zaskakują i szokują. Nie bała się mówić otwarcie o tym, co dla innych wciąż pozostawało w strefie tabu. Nie bała się żyć ekstrawagancko, bezkompromisowo, łamać stereotypy, burzyć stary porządek i skostniałe konwenanse.

Oddajmy głos Tamarze, niech pozostanie narratorką swojej twórczości.

 

„Życie jest jak podróż. Spakuj tylko to, co najbardziej potrzebne, bo musisz zostawić miejsce na to, co zbierzesz po drodze”.

Tamara Łempicka

Fragment wystawy “Tamara Łempicka” | zdj. Tomasz Burek
Fragment wystawy “Tamara Łempicka” | zdj. Tomasz Burek
Fragment wystawy “Tamara Łempicka” | zdj. Tomasz Burek

„Robię, co chcę, i nienawidzę robić tego, co muszę. Nie należę do klasycznego typu ludzi”.

Tamara Łempicka

Tamara Lempicka, Kobieta w zieleni, © Tamara de Lempicka Estate | zdj. Tomasz Burek

„Ze stu obrazów moje zawsze będą się wyróżniać. Tak więc galerie zaczęły wieszać moje prace w swoich najlepszych salach, zawsze pośrodku, bo moje obrazy były atrakcyjne. Były precyzyjne. Były „skończone”.

Tamara Łempicka

Fragment wystawy “Tamara Łempicka” | zdj. Tomasz Burek

„Często mnie pytano: „Dlaczego przedstawiła pani Adama i Ewę jako współczesnych kochanków na tle drapaczy chmur?”. Odpowiedź zdaje się oczywista: dlatego, że od czasów Genesis przeznaczenie tych dwojga kochanków prześladuje ludzkość; ich postacie były od stuleci natchnieniem poetów i malarzy”.

Tamara Łempicka

Tamara Łempicka, „Portret Tadeusza Łempickiego” (olej), 1928 | © Tamara de Lempicka Estate | zdj. Tomasz Burek
Tamara Łempicka, Kizette na balkonie © Tamara de Lempicka Estate | zdj. Tomasz Burek

Żyję na marginesie społeczeństwa, a zasady normalnego społeczeństwa nie dotyczą tych, którzy żyją na marginesie”.

Tamara Łempicka

Tamara Łempicka, Uchodźcy (1931) © Tamara de Lempicka Estate zdj. Tomasz Burek
Fragment wystawy “Tamara Łempicka” | zdj. Tomasz Burek
Fragment wystawy “Tamara Łempicka” | zdj. Tomasz Burek
Fragment wystawy “Tamara Łempicka” | zdj. Tomasz Burek
Fragment wystawy “Tamara Łempicka” | zdj. Tomasz Burek
Fragment wystawy “Tamara Łempicka” | Pracownia Tamary Łempickiej | zdj. Tomasz Burek

„Moim celem nie jest kopiowanie. Stwórz nowy styl, wyraź jasne kolory i poczuj elegancję modeli”.

Tamara Łempicka

Fragment wystawy “Tamara Łempicka” | zdj. Tomasz Burek
Tamara Łempicka „Matka przełożona”, 1935 © Tamara de Lempicka Estate | zdj. Tomasz Burek
Fragment wystawy “Tamara Łempicka” | zdj. Tomasz Burek
Fragment wystawy “Tamara Łempicka” | zdj. Tomasz Burek
Fragment wystawy “Tamara Łempicka” | zdj. Tomasz Burek
Tamara Łempicka „Piękna Rafaela”, 1927 © Tamara de Lempicka Estate | zdj. Tomasz Burek

„Byłam pierwszą kobietą, która malowała czysto, i to było podstawą mojego sukcesu”.

Tamara Łempicka

Tamara Łempicka „Saint Moritz”, 1929 © Tamara de Lempicka Estate | zdj. Tomasz Burek
Fragment wystawy “Tamara Łempicka” | zdj. Tomasz Burek
Tamara Łempicka „Gdzieś w Europie” © Tamara de Lempicka Estate | zdj. Tomasz Burek

„Malowałam królów i prostytutki. Nie maluję ludzi, ponieważ są sławni. Maluję tych, którzy mnie inspirują i wprawiają mnie w odpowiednie wibracje”.

Tamara Łempicka

Fragment wystawy “Tamara Łempicka”. Tamara Lempicka, Kobieta w zieleni, © Tamara de Lempicka Estate