
Walkę z systemem komunistycznym toczono za pomocą różnych metod, w tym również na polu kultury. Tworzone wówczas, poza oficjalnym nurtem pieśni, śpiewane były przez środowiska skupione wokół opozycji – opowiadały o wartościach uniwersalnych, o pragnieniu wolności i niepodległości, o zakazanej historii. Wzmacniały ducha, integrowały wokół idei, a ich twórcy, tacy jak Jacek Kaczmarski czy Przemysław Gintrowski stali się bardami opozycji. Do dziś w mediach brzmią też utwory legendarnych już zespołów rockowych lat 80. XX w., które wśród wielu odbiorców mają status kultowych. Młodzi, zbuntowani, chcący wolności i lepszej przyszłości muzycy, piórem i słowem walczyli z cenzurą. Również współcześni artyści coraz częściej nawiązują do tematyki patriotycznej, a liczne projekty muzyczne przypominają zarówno walkę z okupantem niemieckim w czasie II wojny światowej, jak i sowieckim po jej zakończeniu. Wspólnym mianownikiem tej twórczości jest opowieść o pragnieniu wolności”.